Ogólnodostępna sieć obserwacji astronomicznych

Europejczycy wspierają wysiłki na rzecz zapewnienia swobodnego dostępu do danych naukowych i możliwości badawczych za pośrednictwem wirtualnej społeczności. Najnowszym przedsięwzięciem mającym zapewnić postęp w tym zakresie jest projekt GLORIA (Globalne, inteligentne układy teleskopów robotycznych na rzecz e-nauki), który otrzymał 2,5 mln EUR z tematu "Infrastruktury badawcze" Siódmego Programu Ramowego (7PR) UE. Jaki jest plan? Zapewnić do 2014 r. dostęp do sukcesywnie zwiększanej liczby teleskopów robotycznych poprzez środowisko Web 2.0 na czterech kontynentach. Projekt GLORIA stanie się obywatelską siecią naukową, efektywnie podnosząc poziom jakości badań poprzez otwarte sieci i e-infrastruktury.

Konsorcjum GLORIA, pracujące pod kierunkiem Facultad de Informática Universidad Politécnica de Madrid (UPM) w Hiszpanii, zapewni astronomom amatorom pomoce do zgłębiania astronomii przy użyciu teleskopów robotycznych albo poprzez zapoznawanie się z danymi astronomicznymi dostępnymi w publicznych bazach danych projektu GLORIA oraz innych grup. Będą mieć możliwość wykorzystania swojej kolektywnej inteligencji i zwiększenia udziału w badaniach astronomicznych w oparciu o analizę danych i obserwacje astronomiczne.

Naukowcy bazują na doświadczeniach zdobytych w Obserwatorium Montegancedo, które mieści się na Facultad de Informática. Jest ono pierwszym, ogólnodostępnym obserwatorium astronomicznym. Oprogramowanie Ciclope Astro, obsługiwane przez grupę Ciclope z UPM, zdalnie steruje obserwatorium. Zespół twierdzi, że światowa sieć teleskopów robotycznych również będzie korzystać z tego oprogramowania.

Ciclope Astro oferuje szereg narzędzi do przeprowadzania eksperymentów astronomicznych, budowania scenariuszy i sterowania zdalnymi teleskopami, kamerami i kopułami. Zdaniem naukowców każdy "internauta" może uzyskać dostęp do obserwatorium i zyskać doświadczenie "astronomiczne" bez opuszczania domowych pieleszy.

Konsorcjum GLORIA, złożone z ekspertów z Chile, Czech, Hiszpanii, Irlandii, Polski, Rosji. Wlk. Brytanii i Włoch, zebrało się w ubiegłym tygodniu w Hiszpanii, aby zaplanować rozwój projektu.

W sumie 17 teleskopów stworzy sieć, której wypatrują "internauci" z całego świata. Pierwszy z teleskopów robotycznych ma zostać podłączony do sieci w ciągu roku. Należy zauważyć, że poza podłączeniem 17 teleskopów, w ramach projektu przeprowadzone zostaną 2 doświadczenia z użytkownikami pod kierunkiem Uniwersytetu Oksfordzkiego w Wlk. Brytanii. Naukowcy z Oksfordu stworzyli galaktyczne zoo, inicjatywę internetową, która zachęca członków do sklasyfikowania ponad miliona galaktyk.

Partnerzy GLORIA zamierzają organizować działania edukacyjne, w tym transmisje wydarzeń astronomicznych, aby pozyskiwać nowych użytkowników. Projekt będzie sponsorem kolejnych czterech misji telewizyjnych Sky Live Internet, aby pomóc w osiągnięciu tego celu.

Partnerzy zbudują podstawy systemu ochrony wszelkich wygenerowanych dokumentów i otwartego oprogramowania oraz zapewnią, by społeczność partnerów "internautów" mogła utrzymać się i działać również po zakończeniu projektu. Tego rodzaju "obywatelskie projekty naukowe" kierowane są zwłaszcza do studentów.

© Unia Europejska 2005 – 2011

Źródło: CORDIS