1 kwietnia – Międzynarodowy Dzień Ptaków
Czekając na powrót z zimowisk kolejnych skrzydlatych posłańców wiosny, ornitolodzy zachęcają do świętowania Międzynarodowego Dnia Ptaków, upamiętniającego podpisanie ponad 100 lat temu w Paryżu pierwszej międzynarodowej konwencji o ochronie tej grupy zwierząt.
Konwencję o ochronie ptaków pożytecznych dla rolnictwa podpisano w Paryżu w roku 1902 – po raz pierwszy w historii wiele państw postanowiło wspólnie chronić przyrodę i zobowiązało się do wdrażania przepisów konwencji w ustawodawstwie krajowym. Polska dołączyła do stron konwencji 30 lat później, w roku 1932.
To historyczne wydarzenie, ewenement na skalę światową, wciąż przypomina nam, jak ważne są ptaki i ich skuteczna ochrona – nie tylko w jednym miejscu, ale wszędzie tam, gdzie one żyją – mówi Antoni Marczewski z Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków (OTOP).
W konwencji za gatunki pożyteczne dla rolnictwa uznano m.in. wodniczkę i kraskę. Wodniczka jest szczególnie ważna dla Polski, gdyż tutaj – zwłaszcza nad Biebrzą i na Lubelszczyźnie – występuje większość populacji żyjąca w Unii Europejskiej. OTOP chroni wodniczkę m.in. w ramach unijnych programów LIFE i LIFE+, dbając o zachowanie odpowiednich siedlisk dla tego globalnie zagrożonego gatunku. [1]
Jeszcze 30 lat temu w Polsce występowało ponad 1000 par krasek – do dziś pozostało zaledwie ok. 30 par, żyjących na Równinie Kurpiowskiej. Aby ocalić ten gatunek od całkowitego wymarcia, OTOP, przy wsparciu UE, wiesza i zabezpiecza w tym regionie specjalne skrzynki lęgowe, pomaga kraskom w wykarmieniu piskląt podczas przedłużających się okresów niepogody. [2]
Poza ochroną samych gatunków, przyrodnicy wskazują na konieczność troski o całe siedliska, bez których ptaki nie będą miały gdzie zakładać gniazd, szukać pożywienia czy bezpiecznych kryjówek przed drapieżnikami. OTOP realizuje ochronę siedlisk m.in. przez zabiegi ochronne w społecznym rezerwacie Karsiborska Kępa na Pomorzu Zachodnim. [3]
Musimy pamiętać, że dla skutecznej ochrony ptaków nie wystarczą działania na lęgowiskach, ale konieczna jest współpraca międzynarodowa obejmująca również trasy migracji i zimowiska. Przykładem mogą być bociany – chronione przez wiele osób i organizacji w Polsce, na Bliskim Wschodzie stanowią obiekt polowań. – podkreśla Marczewski. [4]
Jak można świętować Międzynarodowy Dzień Ptaków? Najlepszym rozwiązaniem będzie włączenie się w ochronę ptaków – może być to powieszenie skrzynki lęgowej, zadbanie o obecność owocowych drzew lub krzewów zapewniających ptakom pokarm, wystawienie pojnika czy zadbanie o śródpolną miedzę albo oczko wodne. W miastach bardzo ważna jest troska o ptaki gniazdujące w budynkach, zagrożone podczas prac ociepleniowych (m.in. wróble, kawki i jerzyki – widząc takie prace warto sprawdzić, czy inwestor ma wymagane prawem zezwolenia z regionalnej dyrekcji ochrony środowiska. [4]
Można również przekazać 1% podatku organizacji zajmującej się ochroną ptaków, np. OTOP. Innym pomysłem jest zatrzymanie się tego dnia choć na chwilę, popatrzenie lub posłuchanie ptaków żyjących obok nas i ucieszenie się tym, że wciąż cieszą nas swoim pięknem. – podsumowuje Marczewski. [5]
Nota:
- Więcej informacji: www.wodniczka.pl
- Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko oraz dofinansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Więcej informacji: www.ochronakraski.pl
- O znaczeniu bocianów dla Polski mówi przygotowany przez PAP film, który można zobaczyć m.in. na http://otop.org.pl/otop-tv/2014/03/19/4-bocian-bialy-w-polsce/
- Więcej informacji: http://otop.org.pl/ptasie-porady/ptaki-w-budynkach/
- http://otop.org.pl/pomoz-nam/przekaz-1-procent/
Dodatkowe informacje:
Antoni Marczewski, specjalista ds. komunikacji, OTOP
antoni.marczewski@otop.org.pl, tel. 22 761 82 05 w.903, 500 239 648 / 508 065 029
Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków (OTOP)
to działająca od dwudziestu lat organizacja pozarządowa o statusie pożytku publicznego (KRS 0000015808), zajmująca się ochroną dzikich ptaków i miejsc, w których one żyją. Celem Towarzystwa jest zachowanie dziedzictwa przyrodniczego dla dobra obecnych i przyszłych pokoleń. Jego działania wspiera rzesza kilkunastu tysięcy członków, wolontariuszy i sympatyków. OTOP jest polskim partnerem światowej federacji towarzystw ochrony ptaków – BirdLife International.
Po 20 latach istnienia OTOP to:
• Prawie 1000 ha rezerwatów, w których prowadzona jest czynna ochrona przyrody (w tym jeden z pierwszych w Polsce społecznych rezerwatów przyrody – Karsiborska Kępa – którego ochrona wspierana jest m.in. z 1% podatku przekazanego na OTOP)
• 174 ostoje ptaków (IBA), w tym 110 objętych regularnym monitoringiem
• 159 lęgowych gatunków ptaków objętych regularnym monitoringiem
• 800 wolontariuszy
• 2.000 członków
• 10.000 zadeklarowanych sympatyków
• 50.000 dzieci objętych programem edukacyjnym
• Więcej informacji o działaniach OTOP na: www.otop.org.pl.
BirdLife International
jest światową federacją towarzystw ochrony ptaków, która dąży do zachowania ptaków, ich siedlisk i różnorodności biologicznej na świecie, pracuje z ludźmi w kierunku zrównoważonego rozwoju, w zakresie wykorzystania zasobów naturalnych. BirdLife działa w 117 krajach i terytoriach na całym świecie. BirdLife Europe jest obecne w 45 krajach i wszystkich państwach członkowskich UE. http://europe.birdlife.org
fot. sxc.hu
OTOP jest jedną z największych organizacji chroniących przyrodę w Polsce. Wierzymy, że ptaki wzbogacają nasze życie i są oznaką zdrowego środowiska. Prowadzimy działania zmierzające do ochrony ptaków, a przez to do ochrony całej przyrody. W celu zwiększenia skuteczności naszego działania, skupiamy się na priorytetowych gatunkach, siedliskach i ostojach. 
