Czynna ochrona bioróżnorodności na Polanach Wierzejskich
Projekt ochrony różnorodności biologicznej na śródleśnych polanach sąsiadujących bezpośrednio z obszarem Natura 2000 „Ostoja Wierzejska” jest realizowany od 2010 roku pod nazwą „Czynna ochrona przeplatki aurinii na Górze Wierzejskiej”. W ciągu minionych 3 lat wykonano koszenie i karczowanie „polan Wierzejskich” o łącznej powierzchni 1 ha.
Pierwotnie (2010 rok) projekt był realizowany przez firmę Iro-eco na zlecenie Towarzystwa Badań i Ochrony Przyrody. Projekt uzyskał akceptację Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Kielcach oraz właściciela gruntów tj. Nadleśnictwa Kielce.
W 2012 roku w okresie wrzesień – październik projekt realizowało Stowarzyszenie M.O.S.T. Wykoszono wówczas trawy i wycięto samosiewy brzóz, topoli, wierzb i sosen na 3 polanach śródleśnych.
„Polany wierzejskie” to torfowiska oraz łąki trzęślicowe, okrajkowe i ziołorośla o małej powierzchni, leżące wzdłuż śródleśnych strumieni, otoczone borem jodłowym i buczyną.
Łąki z roku na rok coraz bardziej zarastają i wysychają. W związku z tym zagrożone są cenne przyrodniczo organizmy związane z nimi. Należą do nich:
-przeplatka aurinia, szklarnik leśny (i co najmniej 6 innych gatunków ważek), storczyki (stoplamek plamisty, podkolan biały, podkolan zielonawy na obrzeżach łąk również buławnik mieczolistny), mieczyk dachówkowaty (na niektórych łąkach rośnie łanowo, do ponad 1000 osobników), rosiczka okrągłolistna, bobrek trójlistkowy, goryczka wąskolistna. Na mniej wilgotnych łączkach rosną bogate ziołorośla z licznymi gatunkami motyli w tym modraszkiem alkonem.
Omawiane łąki to również ostoja łosi. W 2013 roku w pobliżu jednego z torfowisk odnaleziono tropy wilka. Polany stanowią miejsce żerowania nietoperzy w tym rzadkich izagrożonych mopka i borowiaczka. Spośród innych cennych gatunków korzystających z łąk należy wymienić: dzięcioła czarnego, dzięcioła białoszyjego, siniaka, orzechówkę, zniczka, jarząbka, słonkę.
Dzięki wykaszaniu i wycince krzewów zwiększa się powierzchnia łąk, poprawia uwilgocenie, odsłania powierzchnia niezbędna do życia i rozmnażania się wymienionych gatunków.
W 2014 roku Stowarzyszenie M.O.S.T. uzyskało pisemną zgodę Nadleśnictwa Kielce na przeprowadzenie zabiegów. Projekt został wsparty dotacją przez Klub Przyrodników. W okresie wrzesień-październik grupa przyrodników przeprowadzi zabiegi czynnej ochrony i uzupełni inwentaryzację przyrodniczą. Opracowany zostanie też wniosek o powołanie użytku ekologicznego pod nazwą „Polany Wierzejskie”.