Łososie popłyną Białą do Wisły
Czy łosoś może na stałe wrócić do Wisły? Tak, ale pod warunkiem zmodernizowania lub usunięcia barier hydrotechnicznych, które obecnie uniemożliwiają jego wędrówkę do morza i na tarliska w górze rzeki. Pierwsze tego typu inwestycje są właśnie realizowane na dopływach górnej Wisły przez Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie, Instytut Ochrony Przyrody PAN i WWF.
Doliny rzek to korytarze ekologiczne łączące zróżnicowane siedliska i umożliwiające swobodną migrację wielu gatunków roślin i zwierząt. Warunkiem istnienia tych gatunków oraz podstawą zachowania różnorodności biologicznej dolin rzecznych jest zapewnienie możliwości swobodnego przemieszczania się rodzimych organizmów żywych w górę i w dół rzeki. Przywrócenie rzece jej właściwych funkcji przyrodniczych wymaga w takich przypadkach usunięcia lub przebudowy budowli przegradzających nurt rzeki oraz przeprowadzenia szeregu działań rewitalizacyjnych i renaturyzacyjnych w jej dolinie.
Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie, wspólnie z Instytutem Ochrony Przyrody PAN i WWF Polska, realizuje obecnie projekt "Przywrócenie drożności korytarza ekologicznego doliny rzeki Biała Tarnowska" którego głównym celem jest rewitalizacja korytarza migracji zwierząt w rzece i jej dolinie. W korycie Białej od źródeł do ujścia jest 14 różnego rodzaju budowli poprzecznych przegradzających historyczne szlaki migracji organizmów wodnych a w strefie nadbrzeżnej znajdują się liczne bariery (zabudowa komunalna, drogi, obszary pozbawione nadrzecznych siedlisk) utrudniające lub uniemożliwiające migracje organizmów lądowych zależnych od wody. W ramach projektu zostaną usunięte cztery bariery w głównym biegu rzeki. Dodatkowo, w kluczowych miejscach zostaną odtworzone przybrzeżne lasy łęgowe. W celu połączenia obecnie odizolowanych populacji kumaka górskiego przygotowane będą specjalne przystanki rozrodcze.
To jedno z nielicznych jeszcze w Polsce przedsięwzięć ukierunkowanych na rzeczywiste przywracanie rzece utraconych funkcji przyrodniczych. Częściowo uregulowana rzeka z licznymi barierami hydrotechnicznymi i przekształconą doliną ma szanse stać się bogatym, pulsującym życiem ekosystemem. – mówi Piotr Nieznański z WWF Polska. – WWF od kilku lat prowadzi zarybianie wybranych dopływów Wisły w jej górnym biegu. W ramach obecnie prowadzonego projektu również Biała będzie zarybiana wylęgiem łososia. Chcemy w ten sposób stworzyć warunki, które pozwolą wrócić łososiom do Wisły.
Zarybianie jest potrzebne, bo dzikie łososie w zlewni górnej Wisły wyginęły pod koniec lat 60. Przyczynił się do tego człowiek zanieczyszczając, regulując i przegradzając rzeki. Do ostatecznego unicestwienia populacji łososia w Wiśle doprowadziła przede wszystkim tama we Włocławku. Do dziś stanowi ona największą przeszkodę na szlaku wędrówek tych ryb.
Łosoś jest rybą wędrowną. Przez pierwsze dwa lata życia przebywa w pobliżu miejsca swojego urodzenia w górskich rzekach i potokach. Następnie wędruje w dół rzeki, aby kolejne 2-3 lata spędzić w morzu, gdzie dorasta. Dorosłe łososie, ważące nawet 10 kilogramów, wracają w górę rzeki, aby odbyć tarło w miejscu, w którym się wykluły.
– To czy akcja przywracania łososi Wiśle ostatecznie się powiedzie, zależy przede wszystkim od udrożnienia stopnia wodnego we Włocławku, oraz na rzekach w których łosoś może odbyć tarło takich jak Biała Tarnowska – dodaje Nieznański. – istniejące przeszkody muszą zostać zmodernizowane, tak, aby umożliwić łososiom i innym gatunkom ryb wędrownych możliwość przemieszczania się w górę i w dół rzeki.
Projekt "Przywrócenie drożności korytarza ekologicznego doliny rzeki Biała Tarnowska" jest współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Fundusz Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko.
Źródło: WWF Polska
Razem z Tobą będziemy chronić rzeki i lasy, ratować zagrożone gatunki zwierząt. Wspólnie będziemy przeciwdziałać dalszym zmianom klimatu. Pomożesz nam uczyć innych, jak szanować Życie na Ziemi. 
