Puszcza Białowieska, wdrażanie konwencji z Aarhus – opublikowano interesujące raporty
Opublikowane zostały interesujące raporty dotyczące zagadnień ze sfery środowiska i przyrody:
Raport Greenpeace Polska i Fundacji Dzika Polska z monitoringu ochrony Puszczy Białowieskiej
Raport zawiera zgrabne i trafne streszczenie dotychczasowych wydarzeń dotyczących ochrony Puszczy, aż do kwietnia 2016 r. (zobowiązań międzynarodowych, przyjętych planów i rozwiązań, aż po niedawną decyzję o aneksowaniu planu urządzenia lasu nadleśnictwa Białowieża oraz wyznaczenie dwóch dużych tzw. „powierzchni referencyjnych”). Zestawia też syntetycznie argumenty przeciwko wycinaniu świerków opanowanych przez kornika. Jego sednem są wyniki przeprowadzonego w terenie w latach 2014-2015 monitorowania prac leśnych rzeczywiście realizowanych w Puszczy do końca 2015 r. (a więc jeszcze przed ostatnimi decyzjami Ministra i DGLP). Raport wskazuje, że już przed końcem 2015 r. zdarzały się przypadki realizacji cięć sprzecznych z deklaracjami Polski co do ochrony Puszczy Białowieskiej jako obszaru Światowego Dziedzictwa Ludzkości (wykonywanych w miejscach, które Polska deklarowała jako strefę bez cięć), jak również że występuje znaczący (6 przypadków na 40 zbadanych prób) problem nieumyślnego niszczenia podczas cięć stanowisk chronionych chrząszczy saproksylicznych – zgniotka cynobrowego i ponurka Schneidera. Zdaniem autorów raportu, zebrane dane wskazują na niepełną skuteczność ochrony Puszczy w zarządzie Lasów Państwowych, nawet przed ostatnimi, pogarszającymi jeszcze sytuację zmianami w tej sprawie. Raport kończy się konkluzją, że jedyną skuteczną formą ochrony Puszczy jest forma parku narodowego na całym jej obszarze.
Raport do pobrania:
http://www.greenpeace.org/poland/PageFiles/726035/Raport_Patrole_Lesne.pdf
Informacja o raporcie:
Raport Fundacji Greenmind – Badania funkcjonalności BIP i wykazów danych o dokumentach zawierających informację o środowisku i jego ochronie w kontekście zapisów Konwencji z Aarhus
Na reprezentatywnej próbie 240 polskich gmin zbadano spełnienie obowiązków informacyjnych wynikających z ustawy o dostępie do informacji o środowisku i ocenach oddziaływania na środowisko – prowadzenia publicznie dostępnego wykazu danych o środowisku oraz obwieszczania o decyzjach środowiskowych. W znaczącym stopniu prawo nie jest przestrzegane: 7% gmin, wbrew wyraźnemu obowiązkowi, nie publikuje w ogóle w Biuletynie Informacji Publicznej obwieszczeń dotyczących postępowań w sprawie decyzji istotnych dla środowiska. Niemal połowa gmin (sic!), wbrew wyraźnemu obowiązkowi ustawowemu, nie ma wykazu informacji o środowisku jako część BIP. Tam, gdzie informacje są zgodnie z prawem udostępniane na BIP, są trudne do wyszukania, co wynika z chaotycznego sposobu ich umieszczania, braku efektywnych wyszukiwarek, stosowanych rozwiązań technicznych co do nazewnictwa plików i nazw informacji itp. Raport konkluduje, że poziomie lokalnym wymagania Konwencji o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz o dostępie do wymiaru sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska (ratyfikowana przez Polskę konwencja międzynarodowa, tzw. Konwencja z Aarhus), nawet jeśli zostały transponowane do prawa polskiego, to masowo nie są przestrzegane.
Raport do pobrania:
http://greenmind.pl/wp-content/uploads/2016/02/wyniki-badania-BIP-w-gminach.pdf
Informacja o raporcie:
Raport Fundacji Greenmind – Doświadczenia ze stosowania Konwencji z Aarhus
Ankietowe badanie organizacji pozarządowych oraz uzupełniająca ankieta internetowa dla obywateli, badające „wrażenia” respondentów odnośnie stosowania w Polsce poszczególnych elementów Konwencji: wsparcie dla stowarzyszeń działających na rzecz ochrony środowiska (art. 3), dostęp do informacji dotyczących środowiska (art. 4), udział społeczeństwa w podejmowaniu decyzji dotyczących konkretnych przedsięwzięć (art. 6), udział społeczeństwa w odniesieniu do planów, programów i wytycznych polityki mających znaczenie dla środowiska (art. 7), udział społeczeństwa w przygotowywaniu przepisów wykonawczych lub powszechnie obowiązujących aktów normatywnych (art. 8), dostęp do wymiaru sprawiedliwości (art. 9).
Wykryto znaczącą skalę (14%) nieprzestrzegania prawa w zakresie dostępu do informacji o środowisku. Wymagane Konwencją wsparcie państwa dla POE praktycznie nie istnieje. Konsultacje społeczne przedsięwzięć, planów, programów, polityk oraz projektów aktów prawnych są powszechnie oceniane jako mało efektywne, ponieważ zasadnicze uwagi są powszechnie odrzucane, a uwzględniane są tylko uwagi o kosmetycznym charakterze. Mimo istnienia mechanizmu konsultowania projektów aktów prawnych (portal RCL), częstym przypadkiem są nierealistyczne terminy konsultacji, jak również obchodzenie obowiązku konsultacji projektów ustaw przez zgłaszanie projektów rządowych jako „projektów poselskich”.
Raporty do pobrania:
http://greenmind.pl/wp-content/uploads/2016/04/Badanie_poe_raport_ver3_1.pdf
http://greenmind.pl/wp-content/uploads/2016/04/Badanie_internet_raport.pdf
Informacja o raportach:
http://greenmind.pl/2016/04/organizacje-pozarzadowe-krytycznie-o-stosowaniu-konwencji-z-aarhus/
Klub Przyrodników jest ogólnopolską pozarządową organizacją ekologiczną, zajmującą się ochroną przyrody. Klub prowadzi także działalność poznawczą, gromadząc dane o przyrodzie Polski Zachodniej. 
