Co leśnicy robią w Puszczy
Dowiedz się, jakimi zasadami kierują się leśnicy, gospodarując w części Puszczy Białowieskiej będącej w zarządzie Lasów Państwowych.
Wszystkie lasy naturalne Puszczy Białowieskiej o charakterze pierwotnym są chronione – nie pozyskuje się w nich drewna. Zajmują one jedynie część Puszczy, tworząc 21 rezerwatów. Największym z nich jest, utworzony na obszarze zarządzanym przez Lasy Państwowe, rezerwat „Lasy Naturalne Puszczy Białowieskiej” o powierzchni 8,5 tys. ha (jest większy od 13 parków narodowych w Polsce!).
Martwe drewno pozostawione w lesie
W Puszczy Białowieskiej leśnicy wycinają tylko drzewa posadzone przez człowieka w ciągu ostatnich 80-90 lat, a nie pierwotne, naturalne drzewostany. W 1924 r. polski rząd zawarł z brytyjską kompanią The Century European Timber Corporation 10-letni kontrakt, który zezwalał jej na wyrąb w Puszczy Białowieskiej 4 mln m sześc. drewna. Masowo wycinała ona naturalne, stare drzewostany. W ich miejsce nie sadziła nowych drzew. Przed całkowitą zagładą Puszczę uratowały protesty lokalnej społeczności i zabiegi pierwszego dyrektora Lasów Państwowych Adama Loreta, który doprowadził do zerwania kontraktu w 1929 r. Tereny Puszczy ogołocone przed wojną przez Brytyjczyków były potem intensywnie zalesiane. I to przede wszystkim na tych terenach, tzw. pocenturowych, leśnicy prowadzą dziś zabiegi sanitarne i pozyskanie drewna. Te drzewostany mają niewiele wspólnego z „ostatnim naturalnym lasem Europy”.
Drzewostan pocenturowski
Drewno pozyskiwane jest w cięciach wykonywanych na małych powierzchniach, przez co ich wpływ na dany drzewostan jest podobny do wpływu wywieranego przez naturalne procesy, na przykład wiatrowały (silne wiatry obalające drzewa).
Widoczne z lotu ptaka cięcie na małej powierzchni
Ilość drewna możliwa do pozyskania w polskich lasach określana jest według specjalnych zasad. Gwarantują one, że w danym czasie pozyskuje się znacznie mniej drewna, niż go przyrasta na pniu. Dlatego zasobność polskich lasów wciąż rośnie i należy do najwyższych w Europie. Nadleśnictwa w Puszczy Białowieskiej wykorzystują tylko połowę możliwego, ustalonego zgodnie ze wspomnianymi wyżej zasadami sztuki, limitu pozyskania drewna. Dzięki temu zasobność lasów na terenie puszczańskich nadleśnictw zwiększyła się od końca II wojny światowej niemal dwukrotnie.
Stare graby w drzewostanie pocenturowskim
W każdym miejscu, gdzie wycięto drzewa, leśnicy sadzą nowe. Często naprawiają błędy sprzed kilkudziesięciu lat, kiedy całe połacie odnawiano jednym gatunkiem drzew, tworząc monokultury. Czyniło to takie lasy podatnymi na choroby, ataki szkodników. Dotyczy to również Puszczy Białowieskiej. Dziś leśnicy sadzą różne gatunki drzew wyhodowane z wyselekcjonowanych nasion i sadzonek pochodzących z danego obszaru. Dzięki temu od końca II wojny światowej powierzchnia lasów liściastych wzrosła w Lasach Państwowych z 13 do 24 proc. Coraz częściej w lasach spotykamy dęby, jesiony, klony, jawory, wiązy, a także brzozy, olchy, graby, osiki, lipy czy wierzby. W 2010 r. na terenie nadleśnictw Puszczy Białowieskiej posadzono 340 tys. sadzonek drzew kilkunastu gatunków (czterokrotnie więcej liściastych niż iglastych).
Odnowienia w gniazdach w różnym wieku
Gospodarka leśna prowadzona jest na podstawie zatwierdzanego przez ministra środowiska dokumentu – planu urządzenia lasu. Opracowany dla każdego nadleśnictwa co 10 lat plan określa m.in. ilość drewna możliwą do pozyskania. W 2010 r. przystąpiono do tworzenia nowych planów dla nadleśnictw w Puszczy Białowieskiej. Główne założenia tych planów udostępnione są na stronie internetowej Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Białymstoku. Każdy może współuczestniczyć w tworzeniu takiego planu poprzez nadsyłanie uwag i wniosków na adres: Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Białymstoku, ul Lipowa 51, 15-424 Białystok.
Plan urządzenia lasu Nadleśnictwa Białowieża
Źródło: http://www.lasy.gov.pl/zakladki/aktualnosci/co-lesnicy-robia-w-puszczy/
Przyrodnik, pedagog, specjalista zarządzania zasobami przyrody i środowiska, działacz przyrodniczych organizacji pozarządowych, promotor walorów przyrodniczych i turystycznych województwa świętokrzyskiego 
