GDOŚ chce „propagandowo” ograniczyć prawa NGO do uczestniczenia w postępowaniach środowiskowych

W listopadzie 2010 r. w GDOŚ powstał projekt założeń do zmiany ustawy z 3
października 2008 o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie,
udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na
środowisko.

Wśród licznych (trzeba przyznać, że w większości dobrych i słusznych)
propozycji, w tym projekcie znalazła się też przynajmniej jedna
kontrowersyjna: pomysł by uprawnienia organizacji ekologicznych z art. 44
ustawy ooś były ograniczone tylko do organizacji działających dłużej niż 1
rok i zarejestrowanych przed wszczęciem postępowania. GDOŚ uważa, że obecny
stan prawny rodzi niebezpieczeństwo nadużywania uprawnienia, bo np. istnieje
możliwość, że ktoś ad hoc założyłby organizację ekologiczną tylko po to, by
wziąć udział w postępowaniu …

Postanowiliśmy sprawdzić, czy GDOŚ ma rzeczywiście jakiekolwiek merytoryczne
podstawy do takich obaw. Według uzyskanej od GDOŚ odpowiedzi:
– z 1173 decyzji środowiskowych wydanych w ciągu roku przez RDOŚ, zaledwie
od 77 wniesiono odwołania do GDOŚ. GDOŚ nie ma danych, ile z tych odwołań
wniosły organizacje ekologiczne, zapewne jednak jest to niewielka ich część
(większość odwołań to odwołania inwestorów od zbyt restrykcyjnych ich
zdaniem warunków środowiskowych). GDOŚ nie ma w ogóle danych, ile z tych
odwołań okazało się zasadnych.
– GDOŚ nie ma żadnych danych o liczbie decyzji środowiskowych wydanych przez
inne podmioty ani też o liczbie odwołań od nich.
– GDOŚ nie ma żadnych danych merytorycznych, które potwierdzałyby, że rzekomy
problem „zakładania ad hoc ad organizacji ekologicznej tylko po to by wziąć
udział w postępowaniu” w ogóle istnieje.

Na podstawie uzyskanych od GDOŚ informacji wyrobił sobie przekonanie, że
pomysł ograniczenia uprawnień NGO nie ma żadnego uzasadnienia
merytorycznego, a ma wyłącznie podłoże „polityczno-propagandowe” – co nie
powinno być przesłanką do dokonywania zmian w prawie.

Przy okazji, GDOS napisał nam, że „GDOŚ rozpatruje odwołania w terminach
ustawowych, a w przypadku wydłużenia terminu każdorazowo informuje strony o
takim przedłużeniu i o jego przyczynach” 🙂
Hm, jak dotąd, w żadnej (sic!) ze spraw, w których my wnosiliśmy odwołania
lub zażalenia do GDOŚ, ani nie został dotrzymany termin ustawowy, ani nie
poinformowano nas o jego przedłużeniu. A samo pismo, w którym GDOŚ zawarł
powyższe mniemanie o sobie, było odpowiedzią na zapytanie o informację
publiczną z 29 listopada 2010 r., udzieloną 25 stycznia 2011 r., czyli po
czasie mniej więcej czterokrotnie przekraczającym termin ustawowy.

————————
Zgodnie z art. 44 ustawy ooś: Organizacje ekologiczne, które powołując się
na swoje cele statutowe, zgłoszą chęć uczestniczenia w określonym
postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa, uczestniczą w nim na prawach
strony. Przepisu art. 31 § 4 Kodeksu postępowania administracyjnego nie
stosuje się. 2. Organizacji ekologicznej służy prawo wniesienia odwołania od
decyzji wydanej w postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa, jeżeli
jest to uzasadnione celami statutowymi tej organizacji, także w przypadku,
gdy nie brała ona udziału w określonym postępowaniu wymagającym udziału
społeczeństwa prowadzonym przez organ pierwszej instancji; wniesienie
odwołania jest równoznaczne ze zgłoszeniem chęci uczestniczenia w takim
postępowaniu. W postępowaniu odwoławczym organizacja uczestniczy na prawach
strony. Organizacji ekologicznej służy skarga do sądu administracyjnego od
decyzji wydanej w postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa, jeżeli
jest to uzasadnione celami statutowymi tej organizacji, także w przypadku,
gdy nie brała ona udziału w określonym postępowaniu wymagającym udziału
społeczeństwa.

————————
Zgodnie z art. 35 i 36 Kodeksu Postępowania Administracyjnego: Załatwienie
sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie później
niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej – nie później niż
w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania, zaś w postępowaniu
odwoławczym – w ciągu miesiąca od dnia otrzymania odwołania. O każdym
przypadku niezałatwienia sprawy w terminie organ obowiązany jest zawiadomić
strony, podając przyczyny zwłoki i wskazując nowy termin załatwienia sprawy.

————————
Zgodnie z art. 13 ustawy o dostępie do informacji publicznej: Udostępnianie
informacji publicznej na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki, nie później
jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku (…) Jeżeli
informacja publiczna nie może być udostępniona w tym terminie, podmiot
obowiązany do jej udostępnienia powiadamia w tym terminie o powodach
opóźnienia oraz o terminie, w jakim udostępni informację, nie dłuższym
jednak niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku.

Paweł Pawlaczyk, Wiadomości Klubu Przyrodników